Yürüme Bozuklukları: Nedenleri, Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri

Yürüme oldukça komplike bir eylem olup, vücudun kaslarının, eklemlerinin, sinir sisteminin ve beynin arasında oluşan uyumlu bir etkileşim sayesinde meydana gelir. Ancak bazı durumlarda bu sistemlerden herhangi birinde meydana gelen yaralanma, hasar, hastalık veya nörolojik bozukluklar yürüme fonksiyonunu olumsuz etkileyerek yürüme bozukluklarına yol açabilir. Yürüme bozukluğu, denge kaybı, yürüyüşte dengesizlik, bacaklarda güçsüzlük ve istemsiz hareketler ile kendini gösterebilir. Bu tür bozukluklar düşme ve sakatlanma riskini artırırken, aynı zamanda günlük yaşamı oldukça zorlaştırarak yaşam kalitesini düşürür. Bu yazımızda yürüme bozuklukları, nedenleri, belirtileri ve tedavileri ele alınacaktır.

Yürüme Bozukluğu Nedir?

Yürüme bozukluğu, bireyin yürürken yaşadığı denge kaybı, kas güçsüzlüğü ya da hareketlerindeki koordinasyon bozukluğu nedeniyle normal yürüyüş paterninini sürdürememesi durumuna verilen addır. Bu durum nörolojik, ortopedik veya kas-iskelet sistemi bozuklukları sonucu gelişebilir ve hastanın bağımsız hareket yeteneğini olumsuz etkiler.

Yürüme Bozukluğunun Belirtileri

Birçok sebebe bağlı olarak ortaya çıkabilen yürüme bozukluklarının genel olarak belirtileri şöyledir:

Denge kaybı ve sık düşme eğilimi
Bacaklarda güçsüzlük veya sertlik (spastisite)
Yavaş veya dengesiz yürüyüş
Adımları atmada zorlanma veya adım uzunluğunda kısalma
Yürüme sırasında istemsiz hareketler veya titremeler

Yürüme Bozukluklarının Yaygın Nedenleri

Yürüme bozuklukları nörolojik, ortopedik, kas-iskelet sistemi ve psikolojik faktörlere bağlı olarak gelişebilir. Birçok hastalığın da ortaya çıkardığı yürüme bozukluklarının genel nedenleri şöyle sıralanabilir:

Nörolojik Nedenler

Sinir sistemi, yürüyüşün kontrol edilmesinde en önemli rolü oynar. Beyin, omurilik veya sinirlerde meydana gelen hastalıklar ve travmalar yürüme bozukluklarına neden olabilir.

İnme (Felç): Beyne giden kan akımının damar tıkanıklığı ya da kanamalar sebebiyle kesilmesi sonucu beyin hücrelerinin oksijensiz kalması ile ortaya çıkan İnme’de kas güçsüzlükleri ve denge kayıpları görülür. Bu durum da yürüyüş bozukluklarına yol açabilir.
Parkinson Hastalığı: Beyindeki dopamin düzenlemelerindeki sorunlar nedeniyle ortaya çıktığı düşünülen ve kas sertliği, titreme ve adım uzunluğunun azalması gibi belirtilere sahip olan Parkinson ilerledikçe yürüyüş bozukluklarına yol açar.
Multiple Skleroz (MS): Sinirlerin koruyucu miyelin kılıfının hasar görmesi sonucu sinir-kas bağlantıları ve kas kontrolü bozulabilir. Bu da yürüyüş bozukluklarına sebep olur.
Omurilik Yaralanmaları: Sinir iletimini etkileyerek bacakların tamamen veya kısmen hareket etmesini engelleyerek yürüyüş bozukluğuna veya yürüme kaybına sebep olur.
Serebral Palsi: Doğuştan ya da doğum sırasındaki aksilikler sebebi ile beynin belirli bir bölgesinin hasar almasıyla ortaya çıkan Serebral Palsi’de kas güçsüzlükleri, denge kayıpları ve yürüme problemleri görülebilir.

Ortopedik Nedenler

Ortopedik rahatsızlıkların birçoğu çeşitli yürüme bozukluklarına yol açabilir.

Eklem Kireçlenmesi (Osteoartrit): Çeşitli sebeplerle eklem kıkırdağının aşınmasına sebep olan kireçlenmede, kalça, diz ve ayak bileği eklemlerindeki kireçlenmeler ağrı ve hareket kısıtlılığına neden olabilir.
Bacak Uzunluk Farkı: Doğumsal veya sonradan gelişen bacak uzunluk farkı yürüyüş dengesizliğine yol açabilir.
Kırıklar ve Travmalar: Kemik kırıkları veya ameliyat sonrasıda yürüyüşte dengesizlik gelişebilir.

Kas-İskelet Sistemi Hastalıkları

Kas-iskelet sisteminin işlevini kaybetmesi yürüyüşü doğrudan etkileyebilir.

Kas Distrofileri: Kasların zayıflamasına neden olan genetik hastalıklardır ve yürüme bozukluğuna sebep olabilir
Tendinit ve Kas Yırtıkları: Kas ve tendonlardaki zedelenmeler hareketleri zorlaştırabilir ve bu da yürüme bozukluğuna sebep olabilir.
Duruş Bozuklukları: Skolyoz veya kifoz gibi omurga eğrilikleri yürüme dengesini bozabilir.

Psikolojik ve Çevresel Faktörler

Stres ve Kaygı Bozuklukları: Yoğun stres veya kaygı atakları kas kasılmalarına ve dengesiz yürüme hareketlerine neden olabilir.
Yaşlanmaya Bağlı Değişiklikler: Yaş ilerledikçe kas gücü azalır ve refleksler yavaşlar, bu da yürüyüşü etkileyebilir.

Yürüme Bozukluklarının Teşhis Süreci

Yürüme bozukluklarının nedenini belirlemek doğru tedavi programını oluşturulması için büyük önem taşır, bu nedenle de kapsamlı bir değerlendirme yapılması gerekir. Tanı sürecinde hastanın şikayetleri dinlenir. Kas gücü, refleks ve denge testleri yapılır, detaylı bir fiziki muayene uygulanır. Ayrıca kesin tanılar için MRI, BT, Ultrason, Röntgen gibi görüntüleme yöntemlerinden de yararlanılabilir.

Yürüme Bozukluklarında Fizik Tedavi ve Robotik Rehabilitasyonun Önemi

Yürüme bozukluğu olan bireylerde doğru yürüme paterninin oluşturulması için fizik tedavi ve robotik rehabilitasyon oldukça büyük öneme sahiptir. Fizik Tedavi sürecinde uygulanan yöntemleri şöyle sıralayabiliriz:

Egzersiz Tedavisi: Hastanın kas gücünü artıracak, denge ve koordinasyonunu geliştirecek, kas kısalıklarını giderecek çeşitli egzersizler uygulanmalı ve hastaya doğru yürüyüş paternleri öğretilmelidir.

Robotik Rehabilitasyon: Robotik rehabilitasyon, doğru yürümenin sağlanmasında en etkili tedavi yöntemlerinden biridir. Hastanın kas ve eklem hareketlerini destekleyerek doğru yürüyüş paternini kazandırır ve sinir ve kas sistemini yeniden eğiterek yürüme fonksiyonlarını geliştirir.

Fonksiyonel elektrik stimülasyonu (FES): Sinirlerin tekrar uyarılmasını sağlayarak yürüyüşü destekler.

Sonuç olarak,

Yürüme bozuklukları, erken teşhis ve doğru rehabilitasyon yöntemleriyle büyük ölçüde kontrol altına alınabilir. Robotik rehabilitasyon, kas-iskelet sistemi egzersizleri ve denge çalışmaları, hastaların hareket kabiliyetlerini yeniden kazanmalarına yardımcı olabilir. Robotik Rehabilitasyon Merkezi olarak, yürüme bozukluğu yaşayan bireylere en güncel tedavi yöntemleriyle destek sunarak, bağımsız bir yaşam sürmelerini hedefliyoruz. Detaylı bilgi ve randevu işlemleri için bizimle web sitemiz ya da telefon numaramız üzerinden iletişime geçebilirsiniz. Sağlıklı günler dileriz!