SP Hastalarınnda ve Ergoterapinin Önemi

Serebral palside ergoterapi, rehabilitasyon ekibinin ayrılmaz bir parçasıdır. Bireylerin aktivitelerini ve rollerini bağımsız bir şekilde yerine getirebilmelerini ve yaşam kalitelerini artırmayı hedefler. Ergoterapistler, serebral palsi tanılı çocukları günlük yaşam aktiviteleri (beslenme, banyo yapma, diş fırçalama, giyinme), uyku, oyun, okul gibi aktivite performans alanlarında desteklemek için anlamlı ve amaçlı aktiviteler kullanırlar.

Çocukların aktivite katılımını etkileyen kişiye (kognitif, duyusal ve motor bozukluklar), çevreye (fiziksel, kültürel ve sosyal) ve aktiviteye dair problemleri gözlemsel ve objektif değerlendirmeler yoluyla inceler ve ardından kişiye özel bir müdahale programı oluşturur. Bu süreçte aileyi de aktif şekilde dahil ederek çocuğun becerilerini en üst düzeye çıkarmayı ve kazanılan becerilerin diğer çevrelere (ev, okul vb.) de aktarımını sağlamayı hedefler.

Serebral palsili çocuklar üst ekstremitelerinde ortaya çıkan spastisite, güçsüzlük, sınırlı supinasyon ve dirsek ekstansiyonu, koordinasyon bozukluğu sebebiyle kavrama ve obje kullanımı gibi aktivitelerde sorun yaşarlar. Bu problemler çocukların temel günlük aktivitelerindeki bağımsızlığını etkilediği gibi oyun içerisindeki keşfetme, hareketlilik, öğrenme gibi alanları da olumsuz etkilemektedir. El, günlük yaşam aktivitelerimizin çoğunda büyük bir öneme sahip olan bir fonksiyoneldir.

Serebral palside ergoterapi çalışmalarında kaba motor becerilerin (oturma, emekleme, yürüme), ince motor becerilerin (biberon, oyuncak, kaşık, kalem tutma gibi kavramalar, düğme ilikleme, ayakkabı bağlama vb.), oral motor becerilerin (yemek yeme, su içme) geliştirilmesi, tekerlekli sandalye kullanımı ve transferlerin öğretilmesi örnek verilebilir. Bu becerilerin gelişimi motor performansa dayalı olduğu kadar kognitif beceri de gerektirir. Bu sebeple kognitif rehabilitasyon çalışmaları ile dikkat, oryantasyon, hafıza, planlama, sıralama, problem çözme, yürütücü işlevler, el-göz koordinasyonu ve görsel algı gibi beceriler de desteklenebilir.

Kognitif ve motor beceri alanlarına ek olarak serebral palside ergoterapistler duyu bütünleme terapisi aracılığıyla duyusal gelişimi de destekler. Duyu bütünleme, çevreden ve vücuttan alınan çeşitli duyusal bilgilerin sinir sistemi aracılığıyla taşınması, beyin tarafından anlamlandırılması ve uygun yanıt oluşturulması sürecidir. Duyu bütünleme sorunu yaşayan serebral palsili çocuklar pozisyon değişikliklerinden rahatsız olma, belirli pozisyonları tolere edememe, dokunmaya, bazı kumaşlara, seslere, ışığa karşı rahatsızlık duyma gibi duyusal güçlükler yaşayabilir. Bu da beslenme, uyku, oyun gibi temel aktivite alanlarını etkilemektedir. Ergoterapistler duyu bütünleme aracılığıyla yalnızca duyusal modülasyonu sağlamakla kalmaz; nöral plastisiteyi (beynin değişkenliği ve uyum sağlama kapasitesi) destekler, fonksiyonelliği geliştirir ve aynı zamanda duruma uygun duygusal ve davranışsal cevap oluşumuna katkıda bulunur.