Parkinson Hastalarında Fizik Tedavi ve Egzersizin Yürüme ve Denge Üzerine Etkileri

Günümüz nörolojik hastalıklarından en sık görülen hastalıklardan biri olan Parkinson, artan teknolojik imkan, güncel tedavi seçenekleri ile her geçen gün daha iyi şartlarda rehabilite edilmektedir. Peki parkinson nedir ? Nasıl bir hastalıktır ? Parkinsonda Fizik Tedavinin yeri nedir gibi sorularınızın cevapları için yazımızın devamına göz atabilirsiniz.

Parkinson Hastalığı Nedir?

Parkinson, beyindeki dopamin hücrelerinin hasar alması ya da azalması ile ortaya çıktığı bilinen ilerleyici bir nörolojik rahatsızlıktır. Genelde ellerde titreme, kaslarda sertlik, hareket yavaşlığı ve denge kayıpları ile karakterize bir hastalık olan Parkinsonda bu semptomların bir veya birkaçı görülebilir.Hastalığın ilerlemesi ile hastanın günlük yaşamı oldukça olumsuz etkileniri, bağımsızlığı azalır ve yaşam kalitesinde düşme beklenir.

Fizik Tedavi ve Parkinson Hastalığı

Fizik tedavi birçok nörolojik hastalıkta olduğu gibi Parkinson tedavisinde de aktif rol alır. Ortaya çıkan hareket ve duyu sorunlarını azaltmayı amaçlayan Fizik tedavide Fizyoterapistler hastanın semptomlarını hafifletir ve günlük yaşamdaki bağımsızlığını sürdürmelerine yardımcı olurlar. Kas gücü arttırma, esneklik arttırma, dengeyi kuvvetlendirme gibi birçok semptom tedavisini içerir.

Parkinson Hastalarında Yürüme Sorunları ve Denge Kaybı

Parkinsonda en sık görülen belirti yürüme sorunları ve denge problemleridir. Adımlarda küçülmeler, yavaş hareket etme, ayağı yere sürtme ve denge kayıpları yaygındır. Hastalar genellikle ileriye doğru eğilerek denge sağlamaya çalışır, bu da düşme riskini artırır. Denge kaybı, günlük aktivitelerin güvenli bir şekilde yapılmasını zorlaştırır ve hastanın bağımsızlığını olumsuz etkiler.

Fizik Tedavi ve Egzersizin Yürüme Üzerine Etkileri

Fizik tedavi parkinson hastalarında yürümeyi iyileştirmek için birçok egzersiz ve tedavi yöntemi içerir. Yürüme hızını arttırmayı, adımlarda büyümeyi, denge ve yürüme dengesini sağlamak amacıyla yapılan bu egzersizler aynı zamanda postürün korunmasına da yardımcı olurlar.

1. Yürüme Bantları: Hastanın yürüme egzersizini güvenli bir ortamda yapmasını sağlar ve yürüyüşünü düzenlemeye yardımcı olur.
2. Fonksiyonel Yürüme Egzersizleri: Günlük aktivitelerde kullanılan adım ve dönüş hareketlerini içeren bu egzersizler, hastanın gerçekte de yürüme kabiliyetini geliştirmesine yardımcı olur.
3. Koordinasyon Egzersizleri: Eş zamanlı kol ve bacak hareketlerinin koordine edilmesi, yürüme sırasında dengenin korunmasına yardımcı olur. Hastanın dengesi ve yürümesi düzeltilir.

Fizik Tedavi ve Egzersizin Denge Üzerine Etkileri

Parkinson hastalarında denge sorunlarını azaltmak için dengeyi geliştiren egzersizler oldukça etkilidir. Dengeli bir postür sağlamak, düşme riskini azaltarak hastaların günlük yaşam kalitesini artırır.

1. Denge Tahtaları ve Platformları: Denge platformları üzerinde yapılan egzersizler, hastaların denge sistemlerini kullanmalarını ve stabilizasyonu geliştirmelerini sağlar.
2. Düşmeyi Önleyici Egzersizler: Dengeyi geliştirici ve refleksleri geliştirici egzersizlerle düşme riskini azaltan refleksler geliştirilir.
3. Postüral Egzersizler: Hastanın doğru postürünü koruması ve kas dengesini sağlaması, denge kontrolünde büyük önem taşır.Bu nedenle postür egzersizleri denge için önemlidir.

Egzersiz Türleri ve Faydaları

Parkinson hastalarında farklı egzersiz türleri kullanılmaktadır ve her bir egzersiz türü, yürüme ve denge üzerinde olumlu etkilere sahiptir.

1. Aerobik Egzersizler: Kalp ve damar sağlığını destekleyen aerobik egzersizler, hastaların fiziksel dayanıklılıklarını artırarak genel hareketliliklerini destekler.
2. Güçlendirme Egzersizleri: Kas kuvvetini artırmaya yönelik güçlendirme egzersizleri, yürüme sırasında hastanın daha stabil olmasına yardımcı olur. Özellikle bacak ve kalça kaslarını güçlendirmeye yönelik çalışmalardır.
3. Esneklik ve Germe Egzersizleri: Sertleşmiş kasları gevşetmek ve hareket açıklığını artırmak için esneme ve germe egzersizleri yapılır. Bu egzersizler, kaslardaki gerginliği azaltarak yürüme sırasında daha kolay hareket edilmesini sağlar.

Parkinson Hastalarında Egzersiz Programının Uygulanması

Egzersiz programının düzenli olarak ve uzman bir fizyoterapist eşliğinde uygulanması oldukça önemlidir. Ayrıca egzersiz programlarının evde de uygulanabilir olması, tedavi sürecini hızlandırır ve hastanın bağımsız bir şekilde egzersiz yapmasına olanak sağlar.

Egzersizlerin Günlük Yaşam Kalitesine Etkisi

Düzenli egzersiz ve fizik tedavi programları, Parkinson hastalarının günlük yaşam kalitesinde belirgin bir iyileşme sağlar. Egzersizler sayesinde denge ve yürüme kabiliyetinde gelişmeler kaydedilmesi, hastaların günlük yaşamdaki bağımsızlık seviyelerini artırarak sosyal hayata daha aktif katılımını sağlar.

1. Günlük yaşamda bağımsızlık: Yürüme ve denge üzerinde yapılan çalışmalar, hastaların daha güvenli ve bağımsız bir şekilde hareket etmelerine olanak sağlar.
2. Psikolojik Destek: Egzersiz yapmak, dopamin üretimini destekleyerek hastaların ruh sağlığını olumlu yönde etkiler. Kendini daha iyi hissetmek, motivasyonu artırır ve sosyal hayata katılımı teşvik eder.

Robotik Rehabilitasyonun Rolü

Parkinson hastalarında yürüme ve denge problemlerini yönetmek için robotik rehabilitasyon da kullanılmaktadır. Robotik yürüme cihazları, hastaların güvenli bir ortamda yürüme pratiği yapmasına olanak tanır ve yürüme paternini düzenlemeye yardımcı olur. Robotik sistemler sayesinde hasta, belirli bir yürüyüş hızına ve düzgün adım atma sayısına ulaşarak dengede kalma becerisini geliştirebilir.

Fizik Tedavi ve Egzersizin Parkinson Hastalığının İlerlemesi Üzerindeki Etkisi

Düzenli egzersiz uygulaması, Parkinson hastalığının ilerlemesini yavaşlatmaya yardımcı olabilir. Kas kuvvetini korumak, hareket esnekliğini artırmak ve dengeyi sağlamak gibi fiziksel faydalar, hastalığın ileri evrelerinde bile hastanın bağımsızlığını korumasına destek olur. Egzersizler, dopamin reseptörlerinin aktif kalmasını sağlayarak beyin sağlığını destekler ve hastalığın semptomlarını daha yönetilebilir hale getirir.

Robotik Rehabilitasyon Merkezimiz ve Parkinson Tedavisi

Uzman ekibimiz ve güncel tedavi yaklaşımlarımız ile bireysel ve bütüncül tedaviyi savunuyoruz. Sizler de kendiniz veya sevdikleriniz için web sitemiz ya da telefon numaramız üzerinden bize ulaşabilir, detaylı bilgi alabilirsiniz. Sağlıklı günler dileriz!

SIKÇA SORULAN SORULAR

1. Parkinson hastalığı neden olur?

• Parkinson, beynin hareket ve koordinasyonundan sorumlu bölgelerindeki dopamin üreten sinir hücrelerinin kaybıyla oluşur. Dopamin eksikliği, kas kontrolünün azalmasına, titreme, kas sertliği ve hareket yavaşlaması gibi belirtilerin ortaya çıkmasına yol açar. Hastalığın kesin nedeni henüz bilinmemekle birlikte, genetik faktörler, yaşlanma ve çevresel faktörlerin katkıda bulunduğu düşünülüyor.

2. Parkinson'un ilk belirtileri nelerdir?

• Parkinson’un ilk belirtileri genellikle hafif ve sinsi şekilde başlar. Titreme (özellikle bir elde), kas sertliği, hareket yavaşlığı (bradikinezi), yüz ifadelerinde azalma ve duruş değişiklikleri gibi bulgularla kendini gösterebilir. 

3. Parkinson sadece yaşlılarda mı görülür?

• Parkinson genellikle 60 yaş üstünde ortaya çıksa da, "erken başlangıçlı Parkinson" 50 yaşından önce de görülebilir. Genç yaşlarda ortaya çıkan vakalarda genetik faktörlerin daha etkili olduğu düşünülmektedir. 

4. Parkinson hastaları neden uyku problemleri yaşar?

• Parkinson hastalarında uyku sorunları yaygındır ve buna hastalığın kendisi, dopamin eksikliği, kullanılan ilaçların yan etkileri ve hareket kontrolündeki zorluklar neden olabilir. 

5. Parkinson hastalığı tedavi edilebilir mi?

• Günümüzde Parkinson'un tamamen iyileştirilmesi mümkün değildir, ancak tedavilerle semptomlar hafifletilebilir ve yaşam kalitesi artırılabilir. Dopamin seviyesini artırmaya yönelik ilaçlar, cerrahi yöntemler (örneğin derin beyin stimülasyonu), fizyoterapi ve yaşam tarzı değişiklikleri tedavinin önemli bileşenleridir.