Distoni’de Fizik Tedavinin Önemi

Distoni, istemsiz kas kasılmasının olduğu ve genelde sekonder bir şekilde bir hastalık sonrasında ortaya çıkan, kişinin hayatını oldukça olumsuz etkileyen ciddi bir hareket bozukluğudur. Distoni’ye sebep olan hastalığın bir an önce belirlenerek tedaviye başlanması gerekir. Bu yazımızda Distoni, sebepleri ve Distoni’de fizik tedavinin önemini açıklayacağız.

Distoni Nedir?

Distoni, istemsiz kas kasılmalarıyla karakterize bir hareket bozukluğudur. Çoğu zaman vücudun tamamını ya da belirli bir kısmındaki kasların istemsiz kasılmasıyla kendini belli eder. Distoni genelde parkinson gibi hastalıklar sonrasında sekonder olarak ya da aniden ortaya çıkar ve genelde nedeni bilinememektedir. Ayrıca yaşanan kas kasılmaları acılı olabiliyor olup kişinin günlük yaşamını oldukça ciddi etkilemektedir.

Distoni Neden Olur?

Distoninin tam sebebi bilinmemekle beraber çoğu zaman beyin ve sinir sistemindeki bir hasar veya bozukluk sonucu ortaya çıktığı düşünülmektedir. Ayrıca genelde Parkinson, Wilson, inme, beyin hasarı, travmalar gibi sebeplere bağlı olarak sekonder olarak ortaya çıkmaktadır.

Distoni Belirtileri Nelerdir ?

Her hastanın süreci ve belirtileri farklıdır bu nedenle her hastada farklı belirtiler ortaya çıkabilir. Ancak genel olarak distoni belirtileri şöyle sıralanabilir:

Baş, boyun ve omuz bölgesinde görülen istemsiz kasılmalar gerçekeleşebilir.
Çene kaslarındaki kasılmalarla konuşma ve yutma problemleri görülebilir.
Göz kaslarında istemsiz kasılmalarla istemsiz göz kırpmaları meydana gelebilir.
Ve kalan vücut bölgelerinde, uzuvlardaki istemsiz kasılmalarla günlük yaşamın tamamı etkilenebilir.

Distoni Tanısı Nasıl Koyulur ?

Distoni tanısında öncelik her zaman olduğu gibi hastanın detaylı öyküsünü almaktır. Hastanın öyküsü dinlendikten sonra hekim tarafından detaylı nörolojik değerlendirmesi yapılmalıdır. Hastanın detaylı muayenesinden sonra distoniye sebep olabilecek hastalıkların taranması için kan testleri incelenebilir, MR, BT gibi görüntüleme tekniklerinden yardım alınabilir, hatta genetik kalıtımını değerlendirmek için gen testlerine başvurulabilir.

Distoni ve Tedavisi

Distoni, istemsiz kas kasılmalarıyla karakterize edilen nörolojik bir hareket bozukluğudur. Bu durum, vücudun belirli bölgelerinde kasların anormal postürlere veya tekrarlayıcı hareketlere neden olmasına yol açar. Distoni, fokal (belirli bir bölgeyi etkileyen), segmental (birden fazla bölgeyi kapsayan) veya genelleşmiş (tüm vücudu etkileyen) olarak sınıflandırılabilir.

Distoni’de Tedavi

Distoni tedavisi, hastanın belirtilerinin şiddetine, etkilenen kas gruplarına ve distoninin tipine bağlı olarak belirlenir. Tedavi sürecinde genellikle multidisipliner bir yaklaşım benimsenir ve hastanın yaşam kalitesini artırmaya yönelik çeşitli yöntemler uygulanır.

İlaç Tedavisi: Distonide semptomları hafifletmek için çeşitli ilaçlar kullanılabilmektedir. Levodopa kullanımı, kas gevşeticiler yanında botoks uygulaması da istemsiz kas kasılmalarını engellemek için doktor tarafından verilebilir.
Fizik Tedavi ve rehabilitasyon: Distoni tedavisinde fizik tedavi oldukça önemli bir yere sahiptir. Mobilizasyonlar, germe egzersizleri, denge ve koordinasyon çalışmaları ile kas spazmlarını azaltmak hedeflenir.
Derin Beyin Stimülasyonu: Şiddetli ve ilaçlara dirençli distoni vakalarında derin beyin stimülasyonu (DBS) yöntemi uygulanabilir. Bu yöntemde, beyin içine yerleştirilen elektrotlar aracılığıyla anormal sinyaller düzenlenir ve kas kasılmaları kontrol altına alınır. DBS özellikle genetik geçişli ve erken başlangıçlı distonilerde etkili bir yöntemdir.
Ergoterapi ve Psikoterapi:

Ergoterapi: Günlük yaşam aktivitelerini kolaylaştırmak için hastaya özel adaptasyonlar ve stratejiler geliştirilir.
Bilişsel-Davranışçı Terapi (BDT): Distoninin stres ve kaygı ile ilişkisi olduğu düşünüldüğünde, psikolojik destek tedaviye katkı sağlayabilir.

Distonide Fizik Tedavi ve Rehabilitasyonun Önemi

Distonide fizik tedavi, kas tonusunu düzenlemeye, hareket açıklığını artırmaya ve hastaların yaşam kalitesini iyileştirmeye yardımcı olur. Tedavi, bireyin ihtiyaçlarına göre kişiselleştirilir ve şu yaklaşımları içerebilir:

Germe ve Mobilizasyon Egzersizleri: Kasların esnekliğini artırarak sertliği azaltmaya yardımcı olur.
Duyu-Motor Eğitimi: Beynin hareket kalıplarını yeniden öğrenmesini sağlamak için duyusal girdileri artıran egzersizler uygulanır. Ayna terapisi ve proprioseptif eğitim gibi yöntemler kullanılabilir.
Fonksiyonel Egzersizler ve Postür Eğitimi: Kas dengesizliğini düzeltmeye yönelik özel egzersizler planlanır. Günlük yaşam aktivitelerini kolaylaştırmak için postüral kontrol ve denge eğitimi uygulanır.
Robotik Rehabilitasyon ve Nöromüsküler Elektrik Stimülasyonu (NMES): Kasların güçlenmesine ve koordinasyonun artmasına yardımcı olabilir.
Manuel Terapi ve Miyofasiyal Gevşetme Teknikleri: Kas spazmlarını azaltmak için elle yapılan yumuşak doku mobilizasyonu teknikleri uygulanır.

Sonuç olarak,

Distoni tedavisinde fizik tedavi, farmakolojik ve cerrahi tedavilere ek olarak önemli bir destekleyici tedavi yöntemidir. Hastaya özel planlanan rehabilitasyon programları ile kas kontrolü ve hareket kabiliyeti artırılabilir, yaşam kalitesi iyileştirilebilir. Distoni hastaları için en uygun fizik tedavi programının belirlenmesi amacıyla detaylı bir değerlendirme yapılması önerilir. Fizik tedavi uygulamalarımız hakkında daha fazla bilgi almak ve randevu işlemleri için web sitemiz ya da telefon numaramız üzerinden bize ulaşabilirsiniz.

SIKÇA SORULABİLECEK SORULAR

-Distoni için hangi doktora gidilmesi gerekir ?

Distoni hastalığı için nöroloji doktoruna başvurmak gerekir.

-Distoni tedavi edilebilir mi ?

Evet çoğu zaman distoni tedavi edilebilir bir hastalıktır. Özellikle sekonder şekilde ortaya çıkan distoni ana nedenin ortadan kalkması ile ortadan kalkabilir.

-Distoni kalıtsal mıdır ?

Evet, maalesef distoninin kalıtsal olabilen türleri de bulunmaktadır.

-Distonide ilaç kullanılır mı?

Evet, distoni tedavisinde hekimler kas spazmlarını azaltmak için ilaç verebilmektedir.